ਪੀਰ ਗੁੱਗਾ (ਗੁੱਗਾ ਜੀ ਚੌਹਾਨ)

ਜ਼ਾਹਰਵੀਰ ਜਾਂ ਜ਼ਾਹਰ ਪੀਰ ਗੁੱਗਾ ਕੌਣ ਸੀ?

ਦੋਆਬੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਡਰੋਲੀ ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਗੁੱਗੇ ਦਾ ਮੇਲਾ (ਛਿੰਜ) ਕਿਉਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ?

ਗੁੱਗਾ ਜ਼ਾਹਰਵੀਰ ਜਾਂ ਗੁੱਗਾ ਜ਼ਾਹਰਪੀਰ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਂ ਗੋਗਾ ਚੌਹਾਨ ਸੀ। ਗੋਗਾ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦਾਦਰੇਵਾ (ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਚੁਰੂ) ਚੌਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਪੂਤ ਸ਼ਾਸਕ ਜੇਵਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ ਬਛਲ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਭਾਦੋ ਸੁਦੀ ਨੌਵੀਂ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ | ਚੌਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਚੌਹਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੋਗਾਜੀ ਇੱਕ ਬਹਾਦਰ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਾਜਾ ਸੀ। ਗੋਗਾਜੀ ਦਾ ਰਾਜ ਸਤਲੁਜ ਤੋਂ ਹਾਂਸੀ (ਹਰਿਆਣਾ) ਤੱਕ ਸੀ |

ਜਾਹਰਵੀਰ ਗੁੱਗਾ ਜੀ ( ਗੋਗਾਜੀ ) ਰਾਜਸਥਾਨ ਪੰਜਾਬ ਹਰਿਆਣਾ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪੱਛਮੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਦੇਵਤਾ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਹਰਵੀਰ ਗੁੱਗਾ ਜੀ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਗੋਗਾਮੇੜੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਹਨੂੰਮਾਨਗੜ੍ਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ | ਇੱਥੇ ਭਾਦਵਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਨੌਵੀਂ 'ਤੇ, ਗੋਗਾਜੀ ਦੇਵਤੇ ਦਾ ਮੇਲਾ ਲਗਦਾ ਹੈ । ਸਾਰੇ ਜਾਤੀ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ |

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਪਿੰਡ ਹੋਵੇ ਜਿੱਥੇ ਗੁੱਗਾ ਜੀ ਚੌਹਾਨ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਨਾ ਬਣੀ ਹੋਵੇ।

ਜਦੋਂ ਮਹਿਮੂਦ ਗਜਨਵੀ ਨੇ ਸੋਮਨਾਥ ਮੰਦਰ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ , ਉਸ ਜ਼ਾਲਮ ਨੇ ਕਈ ਬੇਗੁਨਾਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ, ਬੱਚੇਆਂ ਬੁਜ਼ੁਰਗਾਂ ਮਾਵਾਂ ਭੈਣਾਂ ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਗੋਗਾ ਜੀ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਗੋਗਾਜੀ ਚੌਹਾਨ ਨੇ ਫੌਜ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਂ ਗੁਆਉਣਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਿੰਨੀ ਫੌਜ ਸੀ ਨਾਲ ਲੈ ਲਈ ਸਾਰੇ ਭਰਾ ਭਤੀਜੇ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਨਾਲ ਲੈ ਲਏ, ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ 800 ਹੀ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਪਾਏ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਗਜ਼ਨੀ ਜਾਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਹੋਈ। ਗੁੱਗਾ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਪੁੱਤਰਾਂ, ਭਤੀਜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅਣਖ ਗੈਰਤ ਲਈ ਆਪਣੇ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ | 1 ਲੱਖ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਤੁਰਕ ਫੋਜ ਨਾਲ 800 ਦੇ ਕਰੀਬ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਨੇ ਮਹਮੂਦ ਗਜਨਬੀ ਦਾ ਰਸਤਾ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਬੋਹਤ ਨੁਕਸਾਨ ਕਿੱਤਾ , ਗਜਨਬੀ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫੌਜ ਜਹਾਨੁਮ ਵਿਚ ਪਜਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਰਾਜਪੂਤਾਂ ਨੇ ਤੇ ਗਜਨਬੀ ਮਸੀ ਬਚਕੇ ਨਿਕਲਣ ਵਿਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਸ ਜੰਗ ਵਿੱਚੋ , ਪਰ ਇਸ ਜੰਗ ਵਿਚ ਸਾਰੀ ਰਾਜਪੂਤ ਯੋਧੇ ਜਾਹਰਵੀਰ ਗੁੱਗਾ ਜੀ ਚੌਹਾਨ ਦੇ ਨੇਤ੍ਰਤਵ ਵਿਚ ਵੀਰਗਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਸਨ ।

ਵੀਰ ਜਾਹਰਵੀਰ ਗੁੱਗਾ ਜੀ ਗੁਰੂ ਗੋਰਖਨਾਥ ਦੇ ਚੇਲੇ ਸਨ। ਚੌਹਾਨ ਵੀਰ ਗੁੱਗਾ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਚੁਰੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਦਾਦਰੇਵਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਵਿਕਰਮ ਸੰਵਤ 1003 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਸਿੱਧ ਵੀਰ ਗੁੱਗਾਦੇਵ ਦੀ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਜੋ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਚੁਰੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਦੱਤਾਖੇੜਾ ਦਾਦਰੇਵਾ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਅਤੇ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਦੂਰੋਂ ਦੂਰੋਂ ਆ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ |

ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੋੜ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਪੂਤ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣ ਗਏ। ਕਿਆਮਖਾਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸਮਾਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਹਰ ਪੀਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੁੱਖਣਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਕਤ ਸਥਾਨ (ਹਨੂੰਮਾਨ ਗੜ੍ਹ) ਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇਹ ਸਥਾਨ ਸਦੀਵੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ. ਮੱਧਕਾਲ ਦੇ ਮਹਾਨ ਮਨੁੱਖ ਗੋਗਾਜੀ ਨੇ ਸਨਾਤਨ, ਮੁਸਲਿਮ, ਸਿੱਖ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਲੋਕਦੇਵਤਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਪੀਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਏ |

ਲੋਕ ਉਸਨੂੰ ਗੋਗਾਜੀ ਚੌਹਾਨ, ਗੁੱਗਾ, ਜ਼ਾਹਿਰ ਵੀਰ ਅਤੇ ਜਾਹਰ ਪੀਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਗੁਰੂ ਗੋਰਖਨਾਥ ਦੇ ਮੁੱਖ ਚੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਗੋਗਾਜੀ ਨੂੰ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਛੇ ਸਿੱਧਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |

ਪੁੜੀ, ਖੀਰ ਗੁੱਗਾ ਨੌਵੀਂ 'ਤੇ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਘੁਮਿਆਰ ਦੇ ਘਰ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਘੋੜਾ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਜਿਸ 'ਤੇ ਗੋਗਾਜੀ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਭੋਜਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਰੱਖੜੀ ਭੇਟ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ |

ਜਾਹਰਵੀਰ ਦੀ ਜੈ ਜੁਝਾਰ ਵੀਰ ਗੁੱਗਾ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੂੰ ਗੁੱਗਾ ਨੌਵੀਂ।